Wet VBAR of Zelfstandigenwet?

Allereerst is het van belang om te weten dat niet alleen de Wet VBAR, maar ook een initiatiefvoorstel Zelfstandigenwet is opgesteld met het oog op het vastleggen van de regels rondom de kwalificatie van een arbeidsrelatie. Beide wetsvoorstellen beogen dus hetzelfde onderwerp te regelen. Dit geeft aan dat er een hoop onenigheid bestaat in de politiek over dit onderwerp: de standpunten van partijen over dit onderwerp zijn zeer divers. Ook vanuit de maatschappij is veel kritiek te horen op beide wetsvoorstellen. Terwijl voor totstandkoming van een nieuwe wet toch enige mate van consensus nodig is.

De huidige onenigheid over de totstandkoming van nieuwe wetgeving om dit onderwerp te regelen, zorgde al voor veel vertraging. Op dit moment wordt beoogd om de Wet VBAR op 1 juli 2026 in te laten gaan. Deze datum is in het verleden echter al meerdere keren opgeschoven en lijkt dus bijzonder ambitieus.

Of en wanneer nieuwe wetgeving met betrekking tot dit onderwerp wordt ingevoerd, lijkt nu afhankelijk van de uitkomst van de Tweede Kamerverkiezingen en de formatie van het nieuwe kabinet.

Omgaan met een minimumtarief

Maar stel: op een dag is het zover en wordt er een nieuwe wet ingevoerd. Zowel in de Wet VBAR als in de Zelfstandigenwet is een rechtsvermoeden opgenomen met een minimumtarief van ca. 36 euro per uur. Bij YoungOnes merken we dat bij meerdere gebruikers van het platform het idee leeft dat dit betekent dat indien een freelancer onder de 36 euro per uur verdient, de freelancer direct kwalificeert als werknemer. Dit is echter niet hoe een rechtsvermoeden werkt.
Een rechtsvermoeden betekent niet meer dan een bewijsvoordeel. In dit geval betekent het dat indien een freelancer minder dan 36 euro per uur betaald krijgt, het bewijsvermoeden in zijn/haar voordeel ligt. Een illustratief voorbeeld: stel dat een freelancer een arbeidsovereenkomst claimt. Normaliter zou deze freelancer dan moeten bewijzen dat dit wel het geval is. Door het rechtsvermoeden draait dit echter om, het is dan het aan de opdrachtgever om bewijs aan te voeren dat dit niet het geval is.

Een dergelijke claim zal dan door de freelancer voor de civielrechtelijke rechter moeten worden gebracht, een procedure die al snel duizenden euro’s kost. Zo’n claim zal dus alleen lonen als een freelancer een flink aantal uren voor dezelfde opdrachtgever heeft gewerkt. Bovendien werken freelancers via het YoungOnes platform heel bewust als freelancer en is de kans klein dat zij als werknemer zouden willen kwalificeren.
Verder is het niet de bedoeling dat uitvoeringsorganisaties zoals de Belastingdienst een zelfstandig beroep kunnen doen op dit rechtsvermoeden. Hierover is in de Memorie van Toelichting bij de Wet VBAR opgenomen:

“In dit verband is van belang dat er voor een werkende geen verplichting bestaat om het rechtsvermoeden in te roepen. Het uurtarief is geen minimumtarief voor het werken als zelfstandige. Het is daardoor niet ondenkbaar dat iemand kwalificeert als zelfstandige en toch onder het uurtarief werkt. Door de mogelijkheid te bieden dat een derde (bijvoorbeeld een pensioenfonds) zich zelfstandig op het rechtsvermoeden zou kunnen beroepen ontstaat de situatie dat zowel de werkende zelf als de werkgever jegens die derde moet bewijzen dat in de onderlinge relatie tussen de werkende en de werkgever geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Mogelijk wordt hierdoor niet alleen de mogelijkheid om als zelfstandige te werken beperkt, maar levert het ook extra verplichtingen en/of administratieve lasten op. Een dergelijke situatie vindt het kabinet onwenselijk.”

Conclusie

Kortom: Freelancers inzetten via YoungOnes kan en mag gewoon, uiteraard met inachtname van de Deliveroo-criteria. Ook volgend jaar, ook bij een Wet VBAR of bestaande wetgeving. Vind je het lastig om de werkwijze met freelancers van jouw organisatie in kaart te brengen? Neem dan contact op met jouw vaste contactpersoon binnen YoungOnes voor ondersteuning hierbij.